Fundusz alimentacyjny stanowi istotne wsparcie dla samotnych rodziców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niealimentacji ze strony drugiego rodzica. Wniosek o przyznanie funduszu to formalność, która dla wielu osób wydaje się skomplikowana. Warto jednak przejść przez ten proces, aby zapewnić dziecku należne mu środki utrzymania. Poniższy artykuł szczegółowo wyjaśnia, kto może ubiegać się o fundusz alimentacyjny, jakie dokumenty są potrzebne, gdzie i jak złożyć wniosek, jak wygląda postępowanie w sprawie przyznania funduszu, jaka może być jego wysokość oraz jakie obowiązki ciążą na osobie pobierającej to świadczenie.
Kto może ubiegać się o fundusz alimentacyjny?
O fundusz alimentacyjny może się ubiegać rodzic, opiekun prawny lub faktyczny dziecka uprawnionego do alimentów, jeśli drugi rodzic uchyla się od płacenia alimentów przez co najmniej 2 miesiące. Co ważne, fundusz przysługuje na dzieci do ukończenia przez nie 18 lat lub w przypadku gdy się uczą - do ukończenia przez nie 25 lat. Aby otrzymać fundusz, miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać kwoty 725 zł (lub 800 zł w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności).
O fundusz alimentacyjny nie mogą ubiegać się osoby, które zawarły związek małżeński z rodzicem zobowiązanym do alimentów. Wyjątkiem są sytuacje porzucenia rodziny lub ustania obowiązku alimentacyjnego względem dziecka tych osób. Wniosek o fundusz alimentacyjny musi zostać złożony we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania powiatowym centrum pomocy rodzinie lub w gminnym ośrodku pomocy społecznej.
Jakie dokumenty są potrzebne do złożenia wniosku?
Do wniosku o fundusz alimentacyjny należy dołączyć szereg dokumentów potwierdzających sytuację rodzinną i materialną osoby ubiegającej się o świadczenie. Są to m.in.:
Dokumenty stwierdzające bezskuteczność egzekucji
W pierwszej kolejności konieczne jest udokumentowanie bezskuteczności egzekucji alimentów. Chodzi tu o zaświadczenie komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne potwierdzające bezskuteczność egzekucji alimentów przez okres ostatnich 2 miesięcy lub odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądowego zawierającego datę jego uprawomocnienia się.
Dokumenty potwierdzające wysokość dochodu
Należy również dołączyć dokumenty potwierdzające wysokość dochodu rodziny, w tym zaświadczenia z zakładu pracy o wysokości zarobków, decyzję o przyznaniu renty, wyrok sądu zasądzający alimenty, zaświadczenie o korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej i inne.
Inne dokumenty
Oprócz tego wniosek powinien zawierać: skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, kopię prawomocnego wyroku sądu zasądzającego alimenty, numer rachunku bankowego, na który ma być przekazywany fundusz alimentacyjny i inne dokumenty wskazane przez pracownika ośrodka pomocy społecznej.
Komplet wymaganych dokumentów pozwoli sprawnie rozpatrzyć wniosek i przyznać świadczenie z funduszu alimentacyjnego.
Gdzie i jak złożyć wniosek o fundusz alimentacyjny?
Wniosek o przyznanie funduszu alimentacyjnego można złożyć osobiście lub za pośrednictwem poczty tradycyjnej bądź elektronicznej. Ważne, aby dostarczyć komplet wymaganych dokumentów.
Wniosek papierowy
Wniosek w wersji papierowej należy złożyć osobiście lub przesłać pocztą do powiatowego centrum pomocy rodzinie lub ośrodka pomocy społecznej w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania. We wniosku należy wypełnić wszystkie wymagane rubryki i nie zapomnieć o własnoręcznym podpisie.
Wniosek elektroniczny
Wniosek można także złożyć drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP. W tym przypadku konieczne jest posiadanie podpisu zaufanego, kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo podpisu osobistego.
Termin złożenia wniosku
Wniosek należy złożyć w ciągu 2 miesięcy od momentu uprawomocnienia się orzeczenia sądu zasądzającego alimenty lub bezskuteczności egzekucji. Zachowanie tego terminu jest istotne, ponieważ świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują od miesiąca złożenia wniosku.
Jak przebiega postępowanie w sprawie przyznania funduszu?

Postępowanie w sprawie przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego składa się z kilku etapów. Sprawdzeniu podlega spełnienie warunków do otrzymania funduszu, a po wydaniu decyzji następuje wypłata przyznanych środków.
Rozpatrywanie wniosku
Złożony wniosek wraz z dokumentami zostaje rozpatrzony pod kątem spełnienia kryteriów do otrzymania funduszu alimentacyjnego. Sprawdzeniu podlega m.in. dochód rodziny, bezskuteczność egzekucji alimentów, wiek dziecka uprawnionego do świadczenia.
Wydanie decyzji
Jeśli wniosek spełnia wymagane kryteria, organ prowadzący postępowanie wydaje decyzję administracyjną o przyznaniu funduszu alimentacyjnego na dany okres. W przeciwnym razie wnioskodawca otrzymuje decyzję odmowną.
Wypłata świadczenia
Przyznany fundusz alimentacyjny jest wypłacany miesięcznie na wskazane we wniosku konto bankowe. Pierwsza wypłata następuje do ostatniego dnia miesiąca, w którym wydano decyzję. Kolejne świadczenia są wypłacane do ostatniego dnia każdego miesiąca.
Jaka może być wysokość funduszu alimentacyjnego?
Wysokość przyznanego funduszu alimentacyjnego zależy od kilku czynników i może ulegać zmianom. Kwota świadczenia jest ustalana indywidualnie dla każdego przypadku.
Kwoty minimalne i maksymalne
Fundusz alimentacyjny przysługuje w kwocie odpowiadającej 40% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Od 1 lipca 2022 roku minimalna kwota funduszu wynosi 350 zł, a maksymalna 539 zł.
Kryteria ustalania wysokości
Przy ustalaniu wysokości funduszu alimentacyjnego bierze się pod uwagę m.in. wiek i potrzeby dziecka uprawnionego do alimentów, dochody rodziny oraz posiadany majątek. Im wyższe dochody, tym niższy przyznany fundusz.
Waloryzacja kwot
Kwoty funduszu alimentacyjnego podlegają okresowej waloryzacji, czyli podwyższaniu. Następuje to zazwyczaj co 3 lata na podstawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Jakie obowiązki ma osoba pobierająca fundusz?
Osoba otrzymująca fundusz alimentacyjny musi pamiętać o kilku istotnych obowiązkach. Ich niedopełnienie może skutkować wstrzymaniem wypłaty świadczenia.
Informowanie o zmianach
Konieczne jest niezwłoczne informowanie o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo do funduszu i jego wysokość (np. zmiana liczby członków rodziny, uzyskanie dochodu).
Współpraca z komornikiem
Osoba otrzymująca fundusz musi współpracować z komornikiem w przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu.
Zwrot nienależnie pobranych świadczeń
W przypadku zmiany sytuacji prowadzącej do ustania prawa do funduszu alimentacyjnego, otrzymane świadczenia podlegają zwrotowi.
Podsumowując, wniosek o fundusz alimentacyjny to szansa na zapewnienie dziecku środków utrzymania mimo niealimentacji ze strony jednego z rodziców. Mimo skomplikowanych procedur, warto podjąć trud i starać się o to wsparcie.
Podsumowanie
Fundusz alimentacyjny to ważne świadczenie wspierające osoby samotnie wychowujące dzieci, gdy egzekucja alimentów od drugiego z rodziców okazuje się bezskuteczna. Warto zapoznać się z zasadami ubiegania się o fundusz i złożyć kompletny wniosek, aby zapewnić potomstwu niezbędne do życia środki finansowe. Zanim przystąpimy do skomplikowanych formalności, upewnijmy się, że spełniamy kryteria do otrzymania funduszu alimentacyjnego. W razie wątpliwości można zasięgnąć porady w ośrodku pomocy społecznej. Prawidłowo złożony wniosek i dopełnienie obowiązków związanych z pobieraniem świadczenia pozwolą nam otrzymać należne wsparcie dla dziecka.
Najczęściej zadawane pytania
Jak szybko można otrzymać fundusz alimentacyjny?
Decyzja o przyznaniu funduszu alimentacyjnego zapada zazwyczaj w ciągu 1-2 miesięcy od złożenia kompletnego wniosku. Pierwsza wypłata świadczenia następuje w tym samym miesiącu, w którym wydano decyzję.
Czy przyznany fundusz alimentacyjny można stracić?
Tak, istnieją sytuacje, gdy przyznane świadczenie może zostać cofnięte, np. gdy poprawi się sytuacja materialna rodziny lub gdy dłużnik alimentacyjny zacznie płacić alimenty.
Czy osoba bezrobotna może dostać fundusz alimentacyjny?
Tak, osoba bezrobotna, która nie posiada innych dochodów może otrzymać fundusz alimentacyjny, jeśli spełnia pozostałe konieczne warunki.
Czy na fundusz alimentacyjny może liczyć żona po rozwodzie?
Nie, fundusz alimentacyjny przysługuje na dzieci, nie na byłego małżonka. Była żona może starać się o alimenty w postępowaniu rozwodowym.
Jaką kwotę funduszu alimentacyjnego można dostać na jedno dziecko?
Kwota funduszu na jedno dziecko waha się od 350 zł do 539 zł miesięcznie i jest uzależniona m.in. od dochodu rodziny.