Posiadanie zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym wiąże się z wieloma obowiązkami, ale też daje szereg przywilejów. Kwalifikacje i spełnienie odpowiednich wymogów to podstawa do otrzymania dokumentu. Wśród pojazdów uprzywilejowanych wyróżniamy te należące do służb porządkowych, ratowniczych, technicznych oraz inne specjalne kategorie. Znajomość zasad pierwszeństwa w ruchu, możliwości odstępstw od przepisów czy parkowania to kluczowe kwestie dla kierowcy. Niezmiernie ważne jest też zapewnienie bezpieczeństwa innym oraz właściwe sygnalizowanie przejazdu. Specjalne zezwolenia przysługują również pojazdom zabytkowym. Istotna pozostaje kontrola uprawnień i możliwość cofnięcia dokumentu w razie naruszeń.
Kwalifikacje i wymagania dotyczące zezwolenia
Wymagane uprawnienia
Zezwolenie mogą uzyskać osoby posiadające odpowiednie, czynne uprawnienia do kierowania pojazdami. Dotyczy to zarówno prawa jazdy kategorii B, jak i C czy D w zależności od rodzaju pojazdu. Kluczowe są także dodatkowe uprawnienia związane z przewozem osób czy rzeczy.
Badania lekarskie i psychologiczne
Kierowcy ubiegający się o zezwolenie muszą przejść dodatkowe badania lekarskie i psychologiczne pod kątem predyspozycji do prowadzenia pojazdu uprzywilejowanego. Obejmują m.in. sprawność psychoruchową, odporność na stres czy szybkość reakcji.
Szkolenia i egzaminy
Kluczowe dla uzyskania zezwolenia są specjalistyczne szkolenia związane z prowadzeniem pojazdu uprzywilejowanego i postępowaniem w sytuacjach nagłych. Ich zaliczenie wymaga zdania egzaminu z wynikiem pozytywnym.
Rodzaje uprzywilejowanych pojazdów
Pojazdy służb ratowniczych i porządkowych
W tej grupie mieszczą się pojazdy policji, straży pożarnej, pogotowia ratunkowego czy innych służb ratowniczych. Mają pierwszeństwo w ruchu drogowym i specjalne uprawnienia.
Pojazdy służb technicznych i komunalnych
Grupa obejmuje pojazdy zarządców dróg, służb technicznych zakładów energetycznych, gazowni, wodociągów oraz służb oczyszczania miast.
Inne pojazdy uprzywilejowane
Wśród nich znajdują się pojazdy Sił Zbrojnych RP, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej czy Inspekcji Transportu Drogowego.
Przywileje kierowcy pojazdu uprzywilejowanego
Pierwszeństwo w ruchu drogowym
Podstawowym przywilejem jest możliwość pierwszeństwa przejazdu w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego. Dotyczy skrzyżowań, zmiany pasa ruchu czy wymijania.
Odstępstwa od przepisów drogowych
Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą w uzasadnionych przypadkach odstępować od przepisów dotyczących m.in. prędkości, sygnalizacji świetlnej czy zakazu wjazdu.
Parkowanie i postój
Istnieje możliwość zatrzymania lub postoju w miejscach, gdzie zabraniają tego znaki, a także na chodnikach, poboczach i placach.
Obowiązki kierowcy pojazdu uprzywilejowanego
Bezpieczeństwo innych uczestników ruchu
Nadrzędnym obowiązkiem jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa innym użytkownikom dróg i pieszym podczas jazdy z włączonymi sygnałami.
Sygnalizacja dźwiękowa i świetlna
Kierowca zobowiązany jest do prawidłowego używania sygnałów dźwiękowych i świetlnych w celu ostrzegania o przejeździe pojazdu uprzywilejowanego.
Zasady używania uprzywilejowań
Należy korzystać z przywilejów wyłącznie podczas realizowania zadań służbowych z zachowaniem szczególnej ostrożności i uwagi.
Zezwolenie dla pojazdów zabytkowych i zabytków techniki
Warunki ubiegania się o zezwolenie
Pojazdy zabytkowe i zabytki techniki mogą uzyskać specjalne zezwolenia pod warunkiem przedstawienia m.in. dokumentów potwierdzających wartość historyczną.
Zakres uprawnień kierowcy
Kierowcy tych pojazdów podczas przejazdów mogą poruszać się z prędkością do 40 km/h i korzystać z pierwszeństwa na skrzyżowaniach.
Wymagania techniczne pojazdu
Pojazdy zabytkowe muszą spełniać określone wymogi techniczne dotyczące m.in. hamulców, oświetlenia, wydechu, ogumienia i wyposażenia.
Kontrola, cofnięcie i utrata ważności zezwolenia )
Organy uprawnione do kontroli
Uprawnienia do kontroli zezwolenia i jego przestrzegania mają Policja, Inspekcja Transportu Drogowego oraz straże miejskie/gminne.
Przyczyny cofnięcia zezwolenia
Zezwolenie może zostać cofnięte m.in. w razie rażącego naruszenia przepisów, utraty wymaganych uprawnień lub negatywnych wyników badań.
Utrata ważności zezwolenia
Dokument traci ważność w momencie upływu terminu, na jaki został wydany, lub w razie zmiany danych, na podstawie których został wydany.
Podsumowanie
Zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym to znaczące udogodnienie w pracy służb ratowniczych i porządkowych, ale też duża odpowiedzialność. Kierowca musi wykazać się odpowiednimi kwalifikacjami, wiedzą i predyspozycjami. Przestrzeganie przepisów, zasad bezpieczeństwa i właściwe korzystanie z uprawnień ma kluczowe znaczenie. Dzięki temu pojazdy uprzywilejowane mogą jak najsprawniej i skuteczniej realizować swoje zadania służbowe.
Tagi
Udostępnij artykuł
